Categorie: Geen categorie

We moeten in de jeugdhulp meer normaliseren is een standaardkreet. Hoe dan en wat dan? Voor mijn opdracht in de Hoeksche Waard zit ik in de regionale werkgroep inkoop voor het nieuwe inkoopkader. Normaliseren is een van de zaken die we meenemen. Ook in een stelling die we aan gemeenteraden voorleggen.
 
We weten allemaal dat door de jaren heen steeds meer kinderen jeugdhulp krijgen.Vanaf 2015 stijgt het elk jaar met een aantal procent. In 2019 ontvingen 443.000 jongeren jeugdzorg, wat neerkomt op een op de tien jongeren, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het gaat daarbij om jongeren tot 23 jaar. Van de jongeren tot achttien jaar ontvingen ongeveer 411.000 personen jeugdzorg, omgerekend een op de acht.
 
Dat is best veel! Bij mijzelf en dat hoor ik ook wel om me heen roept dat wel vragen op: hebben echt zoveel kinderen jeugdhulp nodig en waarom dan? Maar ook geluiden dat we deze kosten echt niet meer met elkaar kunnen betalen.
 
Bijna alle gemeenten hebben een tekort op de jeugdhulp. Hier wil ik nog wel een nuancering op maken, want ik vind het de vraag of gemeenten een tekort hebben of dat ze gewoon te weinig geld hebben meegekregen van het rijk. Ga er maar aan staan: een transitie en transformatie realiseren met meteen minder geld.

Waarom een blog over het jongerenwerk? Omdat ik vind dat jongerenwerkers dat wel hebben verdiend! Maar ook om wat aandachtspunten mee te geven voor zowel het jongerenwerk zelf als de gemeente.

Ik heb wat met het jongerenwerk. Mijn eerste ervaring met het kinderwerk/jongerenwerk was dat ik als kind meedeed aan de kindervakantieweek van het Skuw. Later ben ik nog als vrijwilliger gaan werken in dezelfde kindervakantieweek. In de rest van mijn loopbaan bleef het terugkomen: vanuit mijn stage bij de jeugdreclassering, opdrachten in relatie tot hangjongeren, als interim-manager, het opzetten van een jongerencentrum en in opdrachten om de positionering van het jongerenwerk in relatie tot de transformatie neer te zetten.  

En ik ben ervan overtuigd dat het jongerenwerk een grote meerwaarde heeft in de transformatie die de gemeente wil realiseren. Zij zijn een belangrijke schakel als voorliggende voorziening die ervoor kan zorgen dat er minder opgeschaald hoeft te worden en er meer afgeschaald kan worden.

Waarom? Het jongerenwerk beweegt zich intensief in de leefwereld van jeugdigen, waardoor ze veel signalen oppikken. Ook weten ze hoe ze contact met jongeren kunnen krijgen en behouden. Zij zijn op de hoogte van de trends en rages en de steeds grotere rol die social media daarin heeft. Hierdoor kunnen ze naar de bredere context waarin een jongere leeft kijken. Door dit effectief in te zetten, heeft dit preventief een meerwaarde. Dit komt naar voren uit een onderzoek wat in opdracht van VWS bij zeven grote jongerenwerkorganisaties is uitgevoerd. De MBC komt tot de conclusie en de berekening dat er minstens 45 miljoen op de jeugdzorg bespaart kan worden door het goed inzetten van jongerenwerk.

Er liggen nog veel kansen die zowel door de gemeente als organisatie voor jongerenwerk nog onvoldoende benut worden. Gemeenten zien nog onvoldoende het belang in van het jongerenwerk en het jongerenwerk zou zich meer moeten profileren en hun meerwaarde explicieter laten zien.  

Dit is vaak mijn uitspraak als het gaat om vroegsignalering van schulden. Misschien zijn er uitzonderingen, maar bij de gemiddelde Nederlander niet. Het begint altijd met de eerste rekeningen die niet betaald kunnen worden. Dat is het moment waarop er nog zaken weer op de rit kunnen worden gezet.
 
En we weten dat als er niet vroegtijdig wordt gehandeld de schulden al heel snel kunnen oplopen. Dit mede door de hoge boetes die worden opgelegd als rekeningen niet op tijd worden betaald. Daar is wel een keer een berekening van gemaakt en dan sla je steil achterover.
 
Er vroeg bij zijn kan hopelijk ook een ingang zijn om er vroeg over te praten. Want wij zijn als Nederlanders sowieso al een volk dat niet makkelijk over geld praat. Vertellen wat je verdient is ‘not done’ en vertellen dat je schulden hebt al helemaal niet. Voor de buitenwereld houden we graag de schijn op. De schaamte hierover is groot.
 
Bij een project over multiprobleemhuishoudens dat ik mocht leiden, was een gezin met veel schulden. Elke dag gingen vader en moeder een blokje om. Niet voor de beweging, maar om niet geconfronteerd te worden met de postbode die rekeningen door de brievenbus gooide. Als ze thuiskwamen, legden ze het ongezien in de kast. Het heeft de coach veel tijd gekost om het vertrouwen te winnen om te vertellen dat ze schulden hadden. En om het te hebben over deze kast en het samen te structureren en afspraken te maken met de sociale dienst en schuldeisers.  De tweede stap was om het ook de familie te vertellen dat ze schulden hadden.